Podczas posiedzenia plenarnego w dniu 7 czerwca 2018 r. Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o związkach zawodowych oraz niektórych innych ustaw. Zakłada ona możliwość tworzenia i wstępowania do związków zawodowych osób pracujących na podstawie umów cywilnoprawnych.

Ustawa przewiduje, że osoby wykonujące pracę zarobkową będą mogły tworzyć i wstępować do organizacji związkowych. Na podstawie obecnie obowiązujących przepisów ustawy z prawa tworzenia i wstępowania do związków zawodowych nie mogą korzystać np. osoby pracujące na podstawie umów cywilnoprawnych.

Nowe przepisy są w głównej mierze konsekwencją wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 2 czerwca 2015 r. sygn. akt K 1/13.

Pozostałe najważniejsze zmiany przewidziane ustawą zakładają m.in.:

• rozszerzenie na inne niż pracownicy osoby wykonujące pracę zarobkową mechanizmów ochronnych na wypadek ich nierównego traktowania z powodu przynależności związkowej,
• przyznanie innym niż pracownicy osobom wykonującym pracę zarobkową prawa do zwolnienia od pracy zawodowej na czas niezbędny do wykonania czynności doraźnej,
• wprowadzenie procedury weryfikacji liczebności zakładowej organizacji związkowej,
• wprowadzenie możliwości zawierania układów zbiorowych pracy dla innych niż pracownicy osób wykonujących pracę zarobkową,
• podwyższenie progów reprezentatywności dla zakładowych organizacji związkowych (z 7% do 8% dla organizacji wchodzących w skład Rady Dialogu Społecznego i ich organizacji członkowskich oraz z 10% do 15% dla pozostałych organizacji),
• objęcie także innych niż pracownicy działaczy związkowych szczególną ochroną przed rozwiązaniem lub wypowiedzeniem umowy,
• organizacje związkowe będą przedstawiać pracodawcy, co 6 miesięcy a nie co trzy miesiące jak do tej pory – według stanu na dzień 30 czerwca i 31 grudnia – w terminie do 10. dnia miesiąca następującego po tym okresie,informację o liczbie członków,
• wprowadzenie możliwości przekazania dotacji ze środków budżetowych na pokrycie kosztów związanych z uczestnictwem polskich organizacji reprezentujących interesy osób wykonujących pracę zarobkową i pracodawców na forum organów Unii Europejskiej.